«Το όραμα, η έμπνευση, ο σχεδιασμός και η δράση
υπήρξαν τα πολύτιμα εργαλεία της πορείας τού
σωματείου μας αυτά τα 15 χρόνια ζωής του,
μιας πορείας που οι δρόμοι της δεν ήταν στρωμένοι
μόνο με “τριαντάφυλλα”».
Φίλιππος Συνετός
(Αυτόθι, σσ. 7-8)
ΔΥΟ χρόνια πριν από τη συμπλήρωση 200 ετών από τον θάνατο του Ζακυνθογεννημένου ιταλόφωνου νεοκλασικού ποιητή Ούγου Φώσκολου (Ugo Foscolo, 1778-1827), ένας τόμος (ο πρώτος) μιας αξιόλογης τιμητικής έκδοσης, με τον τίτλο «Ο ποιητής Ούγος Φώσκολος κοντά στους σύγχρονους αναγνώστες», από τον δραστήριο και παραγωγικό Πολιτιστικό Σύλλογο Ζακύνθου «Ούγος Φώσκολος», ήρθε πρόσφατα (Ζάκυνθος 2025, σσ. 200) να προστεθεί ευχάριστα στην όχι εκτενή σχετική βιβλιογραφία. Ο τόμος, μ’ επιμέλεια του επίπονου και αποτελεσματικού Φίλιππου Συνετού, Δημοσιογράφου, Προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου και Προέδρου τού πιο πάνω ομώνυμου Πολιτιστικού Συλλόγου, περιέχει, μετά την κατατοπιστική Εισαγωγή τού υπεύθυνου επιμελητή, δεκατρείς (13) επιστημονικές ανακοινώσεις-εργασίες με θέμα τη ζωή, τη μορφή, το έργο και την απήχηση του φωσκολικού Λόγου και «κόσμου», από το Χθες στο Σήμερα, εργασίες, που φέρουν τη σφραγίδα και τη υπογραφή εκλεκτών ειδημόνων, πανεπιστημιακών Φιλολόγων, Ιταλών και Ελλήνων μελετητών, συγγραφέων, κριτικών, μεταφραστών κ.ά. Συγκεκριμένα των εξής: Φανής Καζαντζή, Paolo Borsa, Ευριπίδη Γαραντούδη, Francesca Irene Sensini, Γεράσιμου Ζώρα, Μιχαήλ Πασχάλη, Maurizio Perugi, Μαρίας Σγουρίδου (δύο κείμενα), Θεοδόση Πυλαρινού, Βασίλη Λέτσιου, Νικολάου Στόγιου και Γιώργου Κεντρωτή.
Όλες οι συνεργασίες, έγκυρες, σοβαρές, τεκμηριωμένες και αξιανάγνωστες, τιμούν τους γνωστούς και αξιέπαινους συντάκτες τους, τον ποιητή και φιλελεύθερο αγωνιστή Ούγο Φώσκολο, τη μητρική του γη (την κοινή με τον Α. Κάλβο και τον Διον. Σολωμό πατρίδα), τους αλλοτινούς Ζακυνθινούς φωσκολιστές και τους τωρινούς οργανωτές, ομιλητές και αναγνώστες ή ακροατές σχετικών με τον κορυφαίο Ιταλόγλωσσο πνευματικό δημιουργό συνεδρίων, ημερίδων, εκθέσεων, εκδόσεων ή άλλων εκδηλώσεων πολυφωνικών ή αναστατικών, όπως η παρούσα έκδοση, η οποία θα συμπληρωθεί σύντομα μ’ έναν δεύτερο, ανάλογης σημασίας και ποιότητας, τόμο.
Η δεκαπενταετία τής γόνιμης λειτουργίας του Π.Σ. Ζακύνθου «Ούγος Φώσκολος» κλείνει, έτσι, εκφραστικά και παραδειγματικά, με τρόπο αξιέπαινο και διδακτικό και σ’ όλους όσοι σχετίζονται με την ίδρυση, τη λειτουργία και την ύπαρξη του «Σπιτιού του Φώσκολου» και του ομώνυμου Πολιτιστικού Συλλόγου, αξίζουν ευχαριστήρια και συγχαρητήρια, χωρίς επιφυλάξεις και μεμψιμοιρία ανθηρή και λυπηρή.
Ευχές εκφράζονται ανεπιφύλακτα, για τη συνέχιση της δραστηριότητας αυτού του Συλλόγου, που επωμίζεται βέβαια και το βάρος τής οργάνωσης των τιμητικών φιλοφωσκολικών εορτών τού 2027, για τους δύο αιώνες από τον θάνατο του ποιητή των Τάφων και των Χαρίτων. Εορτών, που ελπίζουμε να έχουν γενικότερη απήχηση, αποδοχή και στήριξη ευρύτερη, μ’ επιτυχία ανάλογη εκείνης των ιστορικών εορτών τού 1927.
Η Ζάκυνθος της ποιότητας και της προσφοράς, παρά τις δυσκολίες, ας δείξει και ας τιμήσει, όπως πρέπει, τη θετική της πλευρά, τις διαχρονικές της αξίες, με δείγματα ‒ και παραδείγματα πειστικά, όπως η έκδοση αυτή του νέου τόμου, τού ενεργού και φιλοπρόοδου Συλλόγου «Ούγος Φώσκολος». Τιμώντας και πάλι τη μνήμη (και) των αξέχαστων Νίκου Λαλώτη και Διονύση Α. Ζήβα, για ό,τι άξια τους οφείλεται.
Ευτυχώς, και παρήγορα, η Ζάκυνθος του «Ναυαγίου» αντέχει ακόμη στην όποια κακοδαιμονία και παράγει χαρμονής και διάρκειας Πολιτισμό, χάρη σε πρωτοβουλίες και ενέργειες θετικές και τιμητικές. Σε (άπορου) καιρού και (άτυχου) τόπου μαύρα λύματα, αποτελούν δωρήματα πνοής τέτοια της Τέχνης, του Λόγου και του Ήθους ηδύσημα πονήματα. Κι αν κάποιος αυστηρός κριτής ή αρνητής πρεσβεύει (ή εκφράζει) τα αντίθετα, ας παρουσιάσει κάτι αντικειμενικά καλύτερο, με συμβολή ουσιαστική στις σημερινές φωσκολικές μελέτες και γραφές και στην τοπική αυτογνωσία.
Διονύσης Σέρρας