Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η ημέρα αυτή είχε ήδη καθιερωθεί από το 1981 όταν γυναικείες οργανώσεις θέλησαν να τιμήσουν τη μνήμη των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, που βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν μέχρι θανάτου, κατ’ εντολή του δικτάτορα Τρουχίλο, στις 25 Νοεμβρίου 1960.
Η βία κατά των γυναικών έχει πολλές εκφάνσεις. Οι πιο γνωστές της είναι:
- η σεξουαλική που περιλαμβάνει το βιασμό, την αιμομιξία και οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικού καταναγκασμού,
- η σωματική που περιλαμβάνει από ήπιες μέχρι και άγριες σωματικές επιθέσεις και συνοδεύεται πάντα από συναισθηματική βία,
- η συναισθηματική ή ψυχολογική που περιλαμβάνει σχήματα συναισθηματικής κακομεταχείρισης προς τη γυναίκα- θύμα με στόχο την αποδυνάμωση και υποταγή της,
- η οικονομική που συνίσταται κυρίως στον οικονομικόέλεγχο της γυναίκας με τρόπο κυριαρχικό και υποτιμητικό καθώς και στη στέρηση του δικαιώματός της για οικονομική αυτονομία (λ.χ. να μην της επιτρέπεται να εργαστεί).
Ένας σημαντικός κοινωνικός μηχανισμός που εμποδίζει τη βία κατά των γυναικών να επιλυθεί σε κοινωνικό επίπεδο είναι οι στερεότυπες αντιλήψεις για τα φύλα στη βάση μιας πατριαρχικά δομημένης κοινωνίας ανά τους αιώνες, όπως αυτές δημιουργούνται, αναπαράγονται, ενισχύονται και συντηρούνται κυρίως:
- από την οικογένεια καθώς διαφέρει η συμπεριφορά και οι προσδοκίες των γονιών απέναντι στα παιδιά τους ανάλογα με το φύλο τους,
- στο σχολείο λόγω της έλλειψης ανθρωπιστικών μαθημάτων και ιδιαίτερα εκείνων που αφορούν στην ισοτιμία των φύλων και στην ανάγκη αλληλοσεβασμού και αλληλεγγύης των ατόμων σε οικογενειακό και ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο ανεξαρτήτως φύλου,
- από τον κοινωνικό περίγυρο με την αποσιώπηση, την ανοχή και την αδιαφορία του σε καταστάσεις ανισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς και
- από τις νέες δυνάμεις κοινωνικοποίησης (ΜΜΕ και άλλες νέες Τεχνολογίες Πληροφόρησης) που δεν αντικατοπτρίζουν απλά την κυρίαρχη πατριαρχική ιδεολογία και τα έμφυλα στερεότυπα αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο και στην κατασκευή τους.
Ο Δήμος Ζακύνθου με χρηματοδότηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση» ΕΣΠΑ 2007- 2013 και στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος για την ουσιαστική ισότητα των φύλων 2010- 2013» υπό την αιγίδα της τότε Γενικής Γραμματείας Ισότητας των φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, ξεκίνησε ήδη από τις 4 Οκτωβρίου 2013 τη λειτουργία ΣΚΓ για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας κατά των γυναικών σε όλα τα είδη και τις μορφές της (πχ ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, παράνομη διακίνηση προσώπων) και εξακολουθεί να υλοποιεί με ίδια μέσα την Πράξη με τίτλο «Λειτουργία Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας στη Ζάκυνθο, η οποία εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ιόνια Νησιά 2014-2020”». Η λειτουργία του ΣΚΓ Δήμου Ζακύνθου εντάσσεται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης της νυν Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων που περιλαμβάνει ένα δίκτυο δομών για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, όπως η Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900, οι 20 Ξενώνες Φιλοξενίας και τα 42 Συμβουλευτικά Κέντρα και παρέχει υπηρεσίες πληροφόρησης, ψυχολογικής, κοινωνικής και εργασιακής στήριξης, νομικής συμβουλευτικής και πληροφόρησης για το πρόγραμμα νομικής βοήθειας σε γυναίκες θύματα βίας αλλά και σε αυτέςπου εκτίθενται σε πολλαπλές διακρίσεις (πχ. μονογονείς, άνεργες, ΑμεΑ, μετανάστριες, πρόσφυγες).
Το ΣΚΓ συνεργάζεται με άλλες υπηρεσίες και παραπέμπει τις γυναίκες, όποτε αυτό απαιτείται, σε ξενώνες φιλοξενίας, στην Αστυνομία και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Ζακύνθου, στο Δικαστήριο, στο Νοσοκομείο και στο Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο του νοσοκομείου για προστασία και συμβουλευτική υποστήριξη των παιδιών τους, σε φορείς αρμόδιους για κοινωνικοπρονοιακά επιδόματα και σε φορείς απασχόλησης. Συνεργάζεται, επίσης, και με τα υπόλοιπα ΣΚΓ του δικτύου στο πλαίσιο παραπομπής μιας γυναίκας που αλλάζει τόπο διαμονής κι επιθυμεί να συνεχίσει να λαμβάνει υπηρεσίες συμβουλευτικής στήριξης από ΣΚ της περιοχής του νέου τόπου κατοικίας της.
Από τον Οκτώβριο 2013 έως και σήμερα έχουν απευθυνθεί στην υπηρεσία 339 γυναίκες και έχουν υποβληθεί 492 αιτήματα ψυχοκοινωνικής και νομικής στήριξης για την ολιστική εξυπηρέτηση των οποίωνέχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο 300 συνεργαζόμενων (δημοσίων και ιδιωτικών) φορέων. Παράλληλα,η υπηρεσίαέχει πραγματοποιήσει 126 πολύ-επίπεδες δράσεις με στόχο την πρόληψη, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και της τοπικής Α/βάθμιας & Β/βάθμιας εκπαιδευτικής κοινότητας. Ενδεικτικά αναφέρονται οι ενημερωτικές δράσεις σε:
- Σχολεία Α/βάθμιας & Β/βάθμιας εκπαίδευσης, ΔΙΕΚ, ΣΔΕ, Ημερίδα σε συνεργασία με ΤΕΙ Ιονίων Νήσων,
- Πολιτιστικούς Συλλόγους, Σύλλογο Αλβανικής Κοινότητας, Αγροτικό Συνεταιρισμό Γυναικών Κοιλιωμένου «οι Μελισσιώτισες»,
- Δράσεις με παιδιά στην Ξενοπούλειο Δημοτική Παιδική Βιβλιοθήκη και σε συνεργασία με την Φωτογραφική Ομάδα Ζακύνθου,
- Σύλλογο Γονέων & Κηδεμόνων του Γυμνασίου Κατασταρίου,
- Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Ζακύνθου (πρώην ΟΔΑΖ),
- ΑΓΕΖ, Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, Επιμελητήριο Ζακύνθου,
- Αστυνομία και τμήμα ανάκρισης της Λιμενικής Αρχής,
- Street actions με διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού και πληροφόρηση για τις παρεχόμενες υπηρεσίες του Κέντρου με αφορμή επετειακές ημέρες,
- Διήμερο Φεστιβάλ κατά της Βίας & των ανισοτήτων στο οποίο συμμετείχαν όλες οι δομές παροχής κοινωνικής προστασίας του νησιού και
- Αρθρογραφία στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο.
Οι γυναίκες απευθύνονται στην υπηρεσία είτε τηλεφωνικά είτε μέσω e-mail ή μηνύματος στη σελίδα του ΣΚΓ στα κοινωνικά δίκτυα, είτε επισκεπτόμενες το Κέντρο που στεγάζεται στο Κοινοτικό Γραφείο Γαϊτανίου.
Η βία κατά των γυναικών δεν είναι ιδιωτική υπόθεση αλλά σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο που παραβιάζει ατομικές ελευθερίες και δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένη κουλτούρα, κοινωνικο-οικονομική τάξη, εθνικότητα, γλώσσα και θρησκεία.
«ΟΤΑΝ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΚΟΠΟΙΕΙΤΑΙ, ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΕΝΑΣ ΑΝΗΛΙΚΟΣ ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ. ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΚΑΚΟΠΟΙΕΙΤΑΙ, ΠΕΘΑΙΝΕΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». (Ξένη Δημητρίου, τ. Πρόεδρος Αρείου Πάγου, 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Εταιρίας Οικογενειακού Δικαίου- Νοέμβριος 2016, Δελφοί).
Οι συμβουλευτικές υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν και καλύπτονται από το απόρρητο της συμβουλευτικής.
Γαϊτάνι (Κοινοτικό Γραφείο), 29 100 Ζάκυνθος
Τηλ/Fax.: 26950 25997
Ε-mail: [email protected]
Ώρες Λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή 07:00 – 17:00