Καινοτόμες διατάξεις περιλαμβάνονται στο νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που παρουσίασαν χθες ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης και ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας προκειμένου να μειωθεί αισθητά ο χρόνος έκδοσης των δικαστικών αποφάσεων.
Η εφαρμογή των νέων διατάξεων θα ξεκινήσει από 16 Σεπτεμβρίου 2025. Ειδικότερα, ο κ. Φλωρίδης χαρακτήρισε τραγικό γεγονός το να εκδίδονται τελεσίδικες αποφάσεις από τα Ελληνικά δικαστήρια σε 1.500 ημέρες και τώρα με τις νέες διατάξεις του θα εκδίδονται σε 630 ημέρες.
Συγκεκριμένα, ο στόχος είναι η Ελλάδα, από 1.492 ημέρες για την έκδοση τελεσίδικης απόφασης που απαιτείται σήμερα, να επιτύχει τον μέσο όρο των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης, δηλαδή το ένα έτος (περίπου 350 ημέρες) για την έκδοση οριστικής απόφασης και τα δύο έτη (περίπου 650 ημέρες) για την έκδοση τελεσίδικης απόφασης.
Για το λόγο αυτό, η αναμόρφωση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αφορά όλα τα διαδικαστικά στάδια, από την κατάθεση του εισαγωγικού δικογράφου στον πρώτο βαθμό έως και την έκδοση τελεσίδικης (κι εν συνεχεία) αμετάκλητης απόφασης.
Όμως, με την εφαρμογή του νέου ΚΠολΔ η έκδοση οριστικών αποφάσεων θα γίνεται μέσα:
-Σε 6 μήνες οι αποφάσεις τακτικής διαδικασίας,
-Σε 4 μήνες οι αποφάσεις εκουσίας διαδικασίας και
-Σε ένα μήνα οι αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων.
H ΠΡΟΔΙΚΑΣΙΑ
Με τις νέες διατάξεις επιχειρείται επίσης η αξιοποίηση του χρόνου της «προδικασίας», ο οποίος σήμερα παρέρχεται άπρακτος, χωρίς ουσιαστικές ενέργειες.
Στο άρθρο 237 ΚΠολΔ θεσπίζεται για πρώτη φορά ο προέλεγχος της αγωγής από τον δικαστή, ο οποίος, εφόσον διαπιστώσει τυχόν ελλείψεις ή ελαττώματα στον φάκελο της υπόθεσης, εκδίδει διάταξη με την οποία κρίνει την αγωγή απαράδεκτη ή αόριστη και τάσσει στον διάδικο συγκεκριμένη προθεσμία, προκειμένου να τη διορθώσει ή να τη συμπληρώσει, εάν αυτό είναι δυνατό.
Ακόμη με το νέο ΚΠολΔ οι εφέσεις επί αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατατίθενται στο δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση. Τώρα με τη νέα διάταξη η κατάθεση των εφέσεων επί των πρωτόδικών αποφάσεων δεν θα κατατίθενται στο Πρωτοδικείο που εξέδωσε την απόφαση, αλλά θα κατατίθενται στο Εφετείο που θα δικάσει την έφεση, μηδενίζοντας έτσι του χρόνους εκδίκασης των υποθέσεων στα Εφετεία και μειώνοντας το ύψος από τις ντάνες των δικογραφιών που σχηματίζονται στις γραμματείες των δικαστηρίων.
Παράλληλα, με άλλη τροποποίηση του ΚΠολΔ, οι διαθήκες και η κήρυξη διαθήκης ως κυρίας (καθώς και της έκδοσης των σχετικών πιστοποιητικών, που σήμερα καθυστερούν υπερβολικά λόγω της δικαστικής διαδικασίας), θα γίνεται πλέον από τους συμβολαιογράφους μέσα σε διάστημα μιας εβδομάδας δηλαδή, από 1 έως 7 ημέρες, ενώ σήμερα απαιτούνται τουλάχιστον 300 ημέρες.
Παράλληλα, μια από τις καινοτομίες του νέου ΚΠολΔ είναι η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας προκειμένου να λειτουργήσει ο μηχανισμός της ψηφιακής δικογραφίας. Η πλατφόρμα αυτή «στήνεται» ήδη σε συνεργασία του υπουργείου Δικαιοσύνης με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η εφαρμογή της ψηφιακής δικογραφίας θα ξεκινήσει μέσα στο 2025 και πρώτα θα συνδεθεί με τα Κτηματολογικά Γραφεία.
Με τη ψηφιακή δικογραφία, οι δικηγόροι από τα γραφεία τους πλέον θα καταθέτουν ηλεκτρονικά τις αγωγές και τα άλλα ένδικα μέσα, ενώ θα μπορούν να παρακολουθούν την πορεία της κάθε υπόθεσης τους αρχικά από την κατάθεση της αγωγής στο Πρωτοδικείο, μεταγενέστερα στο Εφετείο, μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης από τον ‘Αρειο Πάγο.
Στον φάκελο της ψηφιακής δικογραφίας θα παραμένουν μόνιμα αποθηκευμένες όλες οι δικαστικές αποφάσεις, όλα τα αποδεικτικά έγγραφα, όλες οι καταθέσεις μαρτύρων και κάθε άλλο στοιχείο που αφορά την υπόθεση.
Ακόμη, η ψηφιακή δικογραφία θα συμβάλει καθοριστικά για να αποφορτίσουν οι χιλιάδες υποθέσεις που εκκρεμούν για το νόμο Κατσέλη (νόμος 3869/2010) για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά με κόκκινα δάνεια που έχουν περάσει στους servicers (άλλως funds).
Η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης εκτιμά ότι με την λειτουργία της ψηφιακής δικογραφίας οι πλέον των 32.000 εκκρεμών υποθέσεων στα Πρωτοδικεία για την εφαρμογή του νόμου Κατσέλη, θα έχουν εκκαθαριστεί και θα έχουν εκδοθεί αποφάσεις μέσα στην επόμενη τριετία.
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΛΗΣ
Στο πλαίσιο αποσυμφόρησης των δικαστών και των δικαστηρίων, η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης προχωράει σε νέα μεταφορά δικαστηριακής ύλης στους δικηγόρους και συμβολαιογράφους.
Στους δικηγόρους θα μεταφερθεί η έκδοση των διαταγών πληρωμής. Η διαταγή πληρωμής αφορά απαιτήσεις χρηματικές ή απαιτήσεις από χρεόγραφα π.χ. επιταγές, συναλλαγματικές, γραμμάτια εις διαταγή, κ.λπ.
Στους συμβολαιογράφους περνάνε οι δημοσιεύσεις των διαθηκών.
Την ίδια στιγμή, μία από τις καινοτόμες προτάσεις του νέου ΚΠολΔ είναι η θέσπιση αποκλειστικών και δεσμευτικών προθεσμιών τόσο για τους διαδίκους και των δυο πλευρών, όσο και για τους δικαστές που χρεώνονται τις υποθέσεις.
Με τις νέες διατάξεις μειώνεται δραστικά η προδικασία, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί από την κατάθεση της αγωγής μέχρι τη συζήτησή της στο ακροατήριο, αλλά και ο χρόνος από την ημέρα της συζήτησης μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης, για την οποία μέχρι τώρα οι διάδικοι και οι δικηγόροι περιμένουν για χρόνια στο ακουστικό τους…
Τέλος, όπως αναφέρθηκε από το υφυπουργό Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο των νομοθετικών πρωτοβουλιών για το επόμενο διάστημα περιλαμβάνονται και βασικές αλλαγές στον Κώδικα Δικηγόρων.
Για το λόγο αυτό έχουν κληθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης ο πρόεδρος της Ολομέλειας των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Δημήτρης Βερβεσός και ο πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χριστόφορος Σεβαστίδης.
ΑΠΕ- ΜΠΕ / Παν. Τσιμπούκης