Η ΑΝΑΖΑΚ προσφέρει τις υπηρεσίες της εδώ και 15 μήνες
Από τον Απρίλιο του 2019 έχει τεθεί σε λειτουργία η ανακύκλωση Ζακύνθου (ΑΝΑΖΑΚ) για υλικά κατεδάφισης, εκσκαφών και κατασκευών και σε μερικές δεκάδες στρέμματα εξυπηρετεί όλους τους συντοπίτες μας που διαθέτοντας περιβαλλοντικές ευαισθησίες θέλουν να δώσουν τα άχρηστα υλικά που διαθέτουν, προς εναπόθεση σε ειδικά αδειοδοτημένο χώρο.
Η μονάδα λειτουργεί εκτός πόλης, στο Καλαμάκι και την περιοχή Εγκαρχέικα από τις 8 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευμα.

Επισκεφθήκαμε το χώρο και είδαμε πως γίνεται η διαλογή και ποιές κατηγορίες υλικών συγκεντρώνονται εκεί. Σε διαφορετικά σημεία μιας μεγάλης έκτασης για να μπορούν να δουλεύουν με την άνεσή τους οι εργάτες, βρίσκονται ανακυκλώσιμα από γυαλί, αλουμίνιο, σίδερο, ξύλο, πλαστικό κλπ. Τα παλιά οικοδομικά υλικά έχουν σπάσει σε μικρά-μικρά κομμάτια και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επίστρωση δρόμων. Ακόμα και στρώματα δέχεται η μονάδα καθώς εκεί διαχωρίζονται τα υλικά που περιέχουν και είναι χρήσιμα γιατί μπορούν να ανακυκλωθούν.
Μας ξενάγησε ο υπεύθυνος και ιδιοκτήτης της ΑΝΑΖΑΚ, πολιτικός μηχανικός Γιάννης Γιακουμέλος ο οποίος έκανε γνωστό ότι αυτό το χρονικό διάστημα ο Δήμος υλοποιεί σχέδιο για να ανακυκλώνονται τα μπάζα.

Ο κ. Γιακουμέλος δήλωσε στον –Ε- για τη μονάδα και τις πρώτες επαφές που έγιναν ώστε να συσταθεί στο νησί μας: «Η ανακύκλωση ΑΕΚΚ Ζακύνθου (απόβλητα εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων και ανακαινίσεων) ή πιο σύντομα ΑΝΑΖΑΚ, είναι συνεργαζόμενη μονάδα ανακύκλωσης που ανήκει στο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης των ΑΕΚΚ με την ονομασία ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ.
Η Α.ΝΑ.ΚΕ.Μ. αποτελεί το μεγαλύτερο από τα συλλογικά συστήματα διαχείρισης πανελλαδικά με συνεργαζόμενες μονάδες σε 50 και πλέον περιοχές της ελληνικής επικράτειας.

Τα συστήματα αυτά ουσιαστικά αποτελούν τον ιδιωτικό βραχίονα δίπλα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος (λογοδοτούν για τα πεπραγμένα τους στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης- ΕΟΑΝ σε τακτά χρονικά διαστήματα) σε ότι έχει να κάνει με την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που αφορά τα μπάζα από οικοδομική δραστηριότητα και έργα υποδομής.
Με την νομοθεσία αυτή που ψηφίστηκε το 2011 το κράτος έβαζε τάξη στην ανεξέλεγκτη απόρριψη μπαζών σε αιγιαλούς, δάση, παράνομες χωματερές σε ιδιόκτητα οικόπεδα κλπ.

Ουσιαστικά, με απλά λόγια, όπως πληρώνουμε τέλος πλαστικής σακούλας στο σούπερ μάρκετ, ή τέλος ανακύκλωσης στην ΑΦΗΣ όταν αγοράζουμε μπαταρίες, έτσι και εδώ ο νομοθέτης στο πρώτο άρθρο του ΦΕΚ έδωσε το μήνυμα για την νέα εποχή με τη φράση “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Με το σκεπτικό αυτό όποιος παράγει μπάζα πρέπει να επιβαρύνεται με ένα τέλος ανακύκλωσης που ουσιαστικά αποτελεί αμοιβή για τον διαχωρισμό (με Χειροδιαλογή η Μηχανική διαλογή των μπαζών σε αδειοδοτημένη μονάδα, σε απορρίμματα που μπορούν να μπουν σε σπαστήρα και να ξαναγίνουν υλικά αγροτικής οδοποιίας κλπ, (κυκλική οικονομία στην πράξη) και άλλα ανακυκλώσιμα όπως πλαστικά ή μέταλλα που μεταφέρονται σε άλλες μονάδες ανακύκλωσης αυτών των υλικών».
Η πορεία της ΑΝΑΖΑΚ
Η Ζάκυνθος είναι από τις μεγαλύτερες αγορές οικοδομικών υλικών στην Ελλάδα, δήλωσε ο μηχανικός Γιάννης Γιακουμέλος

Αναλύοντας την όλη διαδικασία, τη δουλειά που γίνεται και το χρόνο που έχουν διαθέσει από την ημέρα που ξεκίνησαν ο κ. Γιακουμέλος ενημέρωσε για τα εξής: «Η μονάδα μας ξεκίνησε τις δραστηριότητές της τον Απρίλιο του 2019. Ήταν μια κίνηση υψηλού ρίσκου καθώς, όσον αφορά τα μπάζα τουλάχιστον, σαν πολίτες της Ζακύνθου δεν είχαμε, συλλογικά, την καλύτερη σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος. Μάλιστα σε έναν τομέα που, αν σκεφτεί κάποιος ότι ήμασταν πριν μερικά χρόνια η 3η μεγαλύτερη αγορά οικοδομικών υλικών στην Ελλάδα ανά κάτοικο, πρέπει αντίστοιχα να είμαστε και στις πρώτες θέσεις στην παραγωγή μπαζών ανά κάτοικο στη χώρα μας.

Αρωγός μας, στην δύσκολη αυτή αρχή, ήταν η ΑΝ.Α.ΚΕ.Μ και η πίστη ότι το κράτος (όπως οι τοπικές Αρχές) θα έκαναν την αρχή, σε αυτό το νέο περιβάλλον, εφαρμόζοντας πιστά τη νομοθεσία, και θα ανακύκλωναν τα μπάζα από τα διάφορα δημόσια έργα δίνοντας το παράδειγμα στους πολίτες. Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε άμεσα, λόγω και των περσινών εκλογών, με αποτέλεσμα η εφαρμογή του νόμου να είναι μόνο στα χαρτιά.

Μικρή εξαίρεση αποτελούν τα ιδιωτικά έργα, τα οποία υποχρεούνται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών, στα οποία ανακυκλώνουν τα μπάζα τους οι υπεύθυνοι διαχειριστές προκειμένου να δικαιούνται να πάρουν ρεύμα. Αυτό γιατί αποτελεί υποχρέωση των ιδιοκτητών ανεξάρτητα του ποτέ εκδόθηκε η άδειά τους, βάσει και του νέου περιβαλλοντικού νομοσχεδίου που ψηφίστηκε τον Ιουνίου του 20′, να ανακυκλώνουν τα μπάζα τους, εάν κάνουν εργασίες μετά το άνοιγμα κάποιας μονάδας ανακύκλωσης της περιοχής τους».
Ειδικά για το νησί μας ο κ. Γιακουμέλος επεσήμανε: «Κατ’ εξαίρεση, οι πρωταθλητές στην ανακύκλωση μπαζών την χρονιά που πέρασε ήταν όσοι κατασκεύασαν έργα στο νησί, αλλά προέρχονται από τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας όπου εκεί η νομοθεσία εφαρμόζεται κατά γράμμα, από χρόνια χρησιμοποιώντας και πολλούς από τους μεγακάδους τους οποίους νοικιάζουμε αφού είναι και οικονομικοί και ευέλικτοι.
Ο Δήμος τώρα υλοποιεί σχέδιο για να ανακυκλώνονται τα μπάζα

Τις μέρες που γράφεται αυτό το άρθρο, ο Δήμος Ζακύνθου μπαίνει δυναμικά στην ανακύκλωση μπαζών έχοντας ήδη συνάψει την πρώτη πιλοτική σύμβαση, μικρών ποσοτήτων και μικρής δαπάνης με 6μηνη διάρκεια για να φέρνει τα μπάζα που οι ιδιώτες παρανόμως εναποθέτουν οπουδήποτε, ακόμη και στρώματα από τις ανακαινίσεις τους, σε όλους τους δρόμους και χώρους ακόμη και ανοικτούς ιδιωτικούς, της πόλης και των χωριών. Αποτελεί σίγουρα δείγμα ευαισθησίας από την πλευρά του Δήμου για ένα θέμα που είχε φτάσει στο απροχώρητο εν μέσω της προβληματικής φέτος τουριστικής σαιζόν. Η ΑΝΑΖΑΚ θα προσπαθήσει να στηρίξει τον Δήμο Ζακύνθου, στα πλαίσια των δυνατοτήτων της, για ένα καθαρό νησί, χωρίς παράνομες χωματερές και μπάζα στους δρόμους».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας έδωσε ο κ. Γιακουμέλος, φαίνεται να μπαίνει τάξη και με το μητρώο μεταφορέων μπαζών που δημιουργήθηκε ηλεκτρονικά, στο οποίο πρέπει να εγγραφούν όλοι οι μεταφορείς, με μερικούς από τους οποίους η ΑΝΑΖΑΚ είναι ήδη σε επαφή και τους υποστηρίζει στην προσπάθειά τους να εκδώσουν τις απαραίτητες άδειες.

Στον επίλογο της συζήτησης και ενημέρωσης ο κ. Γιάννης Γιακουμέλος ανέφερε: «συνιστούμε σε όλους τους διαχειριστές των μπαζών, ιδιοκτήτες εργολάβους μεταφορείς κλπ, ότι τους συμφέρει οικονομικά να κάνουν έναν υποτυπώδη διαχωρισμό των μπαζών στην πηγή τους, καθώς αυτό θα μειώνει κατακόρυφα το κόστος εισόδου των υλικών στη μονάδα. Επειδή ακριβώς δεν είμαστε χαβούζα αλλά μονάδα ανακύκλωσης, εάν π.χ. κάποιος φέρει μπάζα όπως μπετόν, τούβλα και κεραμίδια χωριστά από πλαστικά, μέταλλα και όχι μέσα σκουπίδια, θα πληρώσει αρκετά λιγότερα από κάποιον που θα τα φέρει ανακατεμένα και ο λόγος είναι απλός: θα απαιτηθεί διαλογή με το χέρι όπως είπαμε και παραπάνω αυξάνοντας τις εργατοώρες για την ανακύκλωση ενός φορτίου και άρα το κόστος εισόδου στη μονάδα. Ας βοηθήσουμε όλοι, στο μέτρο που μας αναλογεί, να γίνει το νησί μας ξανά καθαρό και να παραμείνει έτσι!».
Της Αγγελικής Ξενόφου