Διον. Σέρρα: Στου Φώσκολου το νέο σπίτι

Μνήμη Νίκου Λαλώτη και Διονύση Ζήβα.

Μετά από σχετική φιλική πρόσκληση του Προέδρου τού Πολιτιστικού Συλλόγου Ζακύνθου «ΟΥΓΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ», Φίλιππου Συνετού, Δημοσιογράφου και Εκδότη, βρεθήκαμε μαζί, κάποιοι φίλοι, θαυμαστές ή ανα-γνώστες, λίγο-πολύ, του Ζακυνθογεννημένου ιταλόφωνου ποιητή των Τάφων και των Χαρίτων, απλοί, εφήμεροι προσκυνητές ή επισκέπτες στο νεόκτιστο σπίτι τού επιφανή και οικουμενικού πατριώτη, αγωνιστή, διανοούμενου, μελετητή και πολυσχιδή δημιουργό Ούγου Φώσκολου (Ugo Foscolo, 1778-1827). Σπίτι, σε μορφή παραδοσιακή, σχεδόν αντικριστά στο εκκλησάκι τής Παναγίας τής Οδηγήτριας (Αγιοδήτριας).

Εκεί, στο ίδιο σχεδόν σημείο της παλιάς κατοικίας του, στην ομώνυμη οδό, ο Ούγος Φώσκολος αναβιώνει πνευματικά, εικονοπλαστικά ή εικαστικά και βιβλιογραφικά, στο σπίτι που ευχάριστα και συγκινητικά υψώθηκε πάλι, χάρη στην ιδέα και στην άδολη εμμονή του ευαίσθητου Νίκου Λαλώτη (1927-2015) και στην ανιδιοτελή συμβολή του αείμνηστου αρχιτέκτονα και συγγραφέα Διονύση Ζήβα (1928-2018), οι σκιές των οποίων συντρόφεψαν την παρουσία τών λίγων τωρινών φίλων-επισκεπτών: του Νίκια Λούντζη, της Βάσως Αγγ. Στραβοπόδη, της Μιμίκας Διον. Μελίτα, του υπεύθυνου και δραστήριου οικοδεσπότη Φίλ. Συνετού, καθώς και του γράφοντος.

Στην ολιγομελή αυτή συντροφιά προστέθηκε ο Δρ Ιστορίας και ειδικός για θέματα της Εραλδικής, κ. Ιωάννης Βλαζάκης, που δώρισε, για να κοσμήσει τη μικρή μα σημαντική αυτή γωνιά πολιτισμού, το φιλοτεχνημένο εξαίρετα από τον ίδιο ακριβές (πανομοιότυπο) οικόσημο της οικογένειας του εσαεί αξιοτίμητου κορυφαίου νεοκλασικού ποιητή, αναπαυόμενου αιώνια στη γαλήνια Φλωρεντία, μέσα στην περίφημη εκκλησία Σάντα Κρότσε, με τα περίτεχνα ταφικά μνημεία και τα έξοχα αγάλματα όλων σχεδόν των μεγάλων δημιουργών της Ιταλικής Αναγέννησης.

Κι αν νιώθει κανείς, εκεί, «ζωντανό» και αθάνατο τον σπουδαίο Ούγο Φώσκολο, άλλο τόσο τον φαντάζεσαι και τον αντικρίζεις σαν μορφή ιδιότυπη, αδρή, ξεχωριστή, δυναμική, χαρισματική, απόκοσμη μα και νοερά προσιτή, ευαίσθητη, ερωτική, αξιοθαύμαστη κλπ., μέσα από τους έντεχνους πίνακες ή τα αξιόλογα εικαστικά έργα που κοσμούν ηδύχρωμα (τα περισσότερα) τους τοίχους της νεόδμητης κατοικίας του και μέσα από άλλα αντικείμενα, έπιπλα, σχέδια, φωτογραφίες κλπ. Αξιόλογο είναι το αναρτημένο στο ισόγειο αναλυτικό βιοεργοχρονολόγιο για τον Ούγο Φώσκολο, ιδιαίτερα ενημερωτικό για κάθε ενδιαφερόμενο επισκέπτη. Η όλη σύνθεση αποπνέει γνώση, σοβαρότητα, προσοχή, επάρκεια, καλαισθησία…

Το σχετικό υλικό προγραμματίζεται ν’ αποτελέσει αργότερα το περιεχόμενο ενός οπτικοακουστικού ντοκιμαντέρ για τον Ούγο Φώσκολο, σε τρεις γλώσσες (ελληνικά, ιταλικά, αγγλικά), εστιάζοντας την προσοχή στη σχέση Φώσκολου-Ζακύνθου. Κι ακόμη, μέσα από την όλη εύγλωττη εικόνα του κτίσματος αυτού, που τιμά όχι μόνο την πολιτισμική Ζάκυνθο, αλλά και όλους όσοι συνετέλεσαν ενεργά στη δημιουργία της και εργάστηκαν με αγάπη, με διάθεση, με ανιδιοτέλεια και ζέση φιλοζακυνθινή και φιλοφωσκολική για όλα όσα έχουν γίνει ώς σήμερα, εξοφλώντας ένα χρέος Τιμής…

ΑΞΙΖΟΥΝ ειλικρινή συγχαρητήρια σε όλους όσοι συνεργάστηκαν εποικοδομητικά ή πρόσφεραν κάτι για το (ή στο) νέο σπίτι τού Φώσκολου και ευχή όλων είναι να ολοκληρωθούν όσα τυχόν υπολείπονται, για να λειτουργήσει κανονικά ο χώρος ως αναμνηστικό – αναστατικό «Μουσείο Ούγου Φώσκολου», εμπλουτισμένο και με άλλο επιλεγμένο υλικό. Έτσι, ώστε να είναι αυτό απρόσκοπτα επισκέψιμο, άξιο καλής φήμης ή προσοχής και αντοχής.

Οι (όποιοι) αρμόδιοι οφείλουν να επιτελέσουν το καθήκον τους (ο Δήμος και η Περιφέρεια), δείχνοντας συνεχές ενδιαφέρον για την ορθή λειτουργία του, ενώ οι απλοί πολίτες πρέπει να σεβαστούν το νέο αυτό πολιτιστικό απόκτημα της Ζακύνθου, το οποίο ανήκει βέβαια σε όλους, στην πατρίδα μας, στον Λαό, στον σύγχρονο (δοκιμαζόμενο) Πολιτισμό μας, με συμπλήρωμα ή κόσμημα ελκυστικό και υποβλητικό το άριστα σμιλευμένο γλυπτό του Ιωάννη Βιτσάρη (1844-1892) «Ο θρηνών άγγελος», που κοσμεί τον εξωτερικό χώρο (τη δεξιά πλευρά) του σπιτιού (έχοντας κι αυτό ανάγκη φροντίδας, συντήρησης και προστασίας).

Όπως άνοιξε για μια φιλική συντροφιά το λιτό και προσεγμένο νέο σπίτι τού Ούγου Φώσκολου, είθε γρήγορα ν’ ανοίξει, όπως πρέπει, και για το ευρύτερο φιλότεχνο κοινό, και μάλιστα για τους νεότερους. Τότε θα νιώσουν μεγαλύτερη ικανοποίηση τα πνεύματα των δύο αξέχαστων πρωτεργατών της υπόθεσης αυτής, παραδειγματικής και παρήγορης για τις μέρες μας, σ’ αντίθεση με το άτυχο π.χ. πολύφερνο «Αρχοντικό Ρώμα» ή με το αμφίβολης προοπτικής και περίπλοκης πορείας «Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων» ‒ πολύπαθα και τα δύο, ανάλογα, από ανάγκες ή αιτίες πολλές.

Άξιο για καλύτερη τύχη κρίνεται, με τα τωρινά δεδομένα, το νέο σπίτι του Ούγου Φώσκολου, χωρίς να το επηρεάσει αρνητικά η όποια τοπική αδιαφορία (ή κακοδαιμονία), λαμβάνοντας υπόψη, ως θετικό στοιχείο, το σύνολο των προσώπων που έχουν ενεργά και αποτελεσματικά ασχοληθεί με αυτό, καλύπτοντας με τρόπο ικανοποιητικό και ευοίωνο το θλιβερό κενό που για δεκαετίες υπήρχε στο σημείο αυτό.

Διονύσης Σέρρας