Η ατέρμονη διαμάχη του καλού με το κακό, η αιώνια πάλη ανάμεσα στον Θεό και τον Διάβολο που έχει για κονίστρα της την ίδια την ψυχή του ανθρώπου, η ανάγκη να εξηγηθεί το μυστήριο του κόσμου, ο διαρκής αγώνας του σκεπτόμενου ανθρώπου που αναζητά την «αντικειμενική αλήθεια» προσπαθώντας να πνίξει μέσα του το ανήλεο βουητό της σιωπής.
Μεγάλα φιλοσοφικά και υπαρξιακά ερωτήματα αποτυπώνονται με αριστοτεχνικό τρόπο στο συναρπαστικό μυθιστόρημα του εξαίρετου Ζακυνθινού συγγραφέα Νίκια Λούντζη, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Φιλοσοφικοί πειρασμοί – Έχει, τελικά, η Φιλοσοφία τον… Θεό της; » (εκδοτ. Οργαν. Πάπυρος, 2012).
Η απροσδόκητη και πολύπτυχη διαδικασία της ζωής, η μεταβλητότητα και η συνεχής ροή που χαρακτηρίζει τις ποικίλες εκδηλώσεις της και κυρίως ο πανταχού παρών «πειρασμός» που κεντρίζει την ανθρώπινη ψυχή χαμογελώντας της πονηρά και αυτάρεσκα, συνθέτουν τους σημαντικότερους τομείς προβληματισμού του σκεπτόμενου ανθρώπου, ο οποίος, όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ο συγγραφέας, «ζητάει να αναλάβει την ευθύνη των ηθικών επιλογών του, ζητάει να προασπίσει το μόνο πρωτογενές και αναφαίρετο αγαθό που του τάχθηκε : την προσωπική του αξιοπρέπεια».
Με αφηγηματική ροή υψηλής έμπνευσης, πρωτότυπη και πνευματώδη, ο Νίκιας Λούντζης ισορροπεί με θαυμαστή δεξιοτεχνία ανάμεσα στη μυθιστοριογραφία και τον φιλοσοφικό στοχασμό.
Δεν τον ενδιαφέρει η επιφανειακή προσέγγιση των πραγμάτων, αλλά η σύλληψη της ουσίας τους.
Με γνήσιο στοχαστικό λόγο, επιχειρεί να δώσει μια συνολική ερμηνεία της ανθρώπινης πραγματικότητας.
Θέτει ερωτήματα – και η ίδια «η ζωή είναι ένα αναπάντητο ερώτημα » – και αναζητά το βαθύτερο νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Μέσα από τον γοητευτικό διάλογο μεταξύ του αφηγητή – «δάσκαλου» και της όμορφης νεαρής κοπέλας, ξετυλίγονται όλα τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα που βασανίζουν την ψυχή του ανθρώπου, ο οποίος αναζητά το δύσβατο και σκοτεινό μονοπάτι της «αλήθειας». Και άλλωστε, ποια είναι η αλήθεια ;
Ο άνθρωπος για αιώνες πάσχισε, πόνεσε, ξεγελάστηκε στην προσπάθειά του να τη βρει.
Επιχείρησε να φωτίσει τον δρόμο της με τα φώτα της Θρησκείας, της Επιστήμης, του Νόμου, της Τέχνης, του Έρωτα. Περιπλανήθηκε στα δαιδαλώδη μονοπάτια του ονείρου, της μαγείας και της ηδονής.
Συχνά «κυνήγησε λογικές αιτίες για να πιστέψει στο παράλογο». Και συνεχίζει να σκάβει μέσα του για να βρει την απόλυτη, την αναντίρρητη αλήθεια, χωρίς όμως να μπορεί ακόμα να την ορίσει.
Η νεαρή κοπέλα του μυθιστορήματος «δείχνει να αδιαφορεί για την απόλυτη γνώση και περιορίζεται στα προσωπικά της υπαρξιακά ερωτήματα…εμπνέει και εμπνέεται από τον έρωτα», και, όπως εξομολογείται μέσα από τον de profundis διάλογο με τον αφηγητή – «δάσκαλο», έχει επίγνωση της ευθύνης της εφήμερης ύπαρξής της, με επιθυμητό στόχο, το βάθρο της προσωπικής της αξιοπρέπειας.
Ο Έρωτας κάνει αισθητή τη δυναμική παρουσία του και αναστατώνει τους δύο πρωταγωνιστές του υπέροχου αυτού μυθιστορήματος.
Κάτω από τη σαγηνευτική λάμψη του ζακυνθινού φεγγαριού, τους χαμογελά ένας έρωτας καταλυτικός και απροσδόκητος, που όμως δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ. Γι’ αυτό και είναι «ο απόλυτος έρωτας», όπως υποστηρίζει η νεαρή κοπέλα, ένας έρωτας που μπορεί να γεμίσει την ψυχή ολοκληρωτικά, χωρίς ούτε ένα άγγιγμα…
Στη θεώρηση του εαυτού του και του κόσμου, ο σκεπτόμενος άνθρωπος αντιλαμβάνεται το παροδικό κάθε σκέψης και αισθήματος, βρίσκεται αντιμέτωπος με τους κάθε λογής πειρασμούς και ακολουθεί τους δικούς του ηθικούς κανόνες παίρνοντας την ευθύνη των επιλογών του.
Στους «Φιλοσοφικούς πειρασμούς» παρακολουθούμε τελικά μια εσωτερική διεργασία και δράση.
Με μοναδική συγγραφική δεινότητα, ο Νίκιας Λούντζης μας προσανατολίζει προς την βαθύτερη ουσία των πραγμάτων, στη συνείδηση του «υπάρχειν» απλά και επίμονα, πέραν του καλού και του κακού, πέραν των βεβαιοτήτων και των ερωτημάτων της ζωής.
Και όπως θα έλεγε ο σπουδαίος ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε σε ένα δικό του διάλογο με την αγαπημένη του:
«Το να είσαι εδώ είναι υπέροχο…
Γιατί πουθενά, αγαπημένη,
δεν υπάρχει κόσμος,
παρά μέσα μας…»