Η εγκατάλειψη και η αδιαφορία αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά για την κατάσταση που βρίσκεται σήμερα το παλιό Νοσοκομείο της Ζακύνθου.
Ένα κτήριο που παραμένει ανενεργό και παραδομένο στην καταστροφή εδώ και πάνω από δέκα χρόνια. Η κατάσταση του είναι τραγική και απογοητευτική, θέτοντας σε κίνδυνο όχι μόνο την αισθητική της περιοχής, αλλά και τη δημόσια ασφάλεια.
Από τη στιγμή που η λειτουργία του νέου Γενικού Νοσοκομείου Ζακύνθου ξεκίνησε το 2012, το παλιό κτήριο έμεινε να καταρρέει αβοήθητο. Το κράτος και οι τοπικές αρχές φαίνεται να έχουν ξεχάσει την ύπαρξή του, αφήνοντάς το να βυθιστεί στη φθορά του χρόνου, προσφέροντας ένα θέαμα που δεν θυμίζει σε τίποτα τον τόπο που κάποτε φρόντιζε τους ασθενείς του νησιού. Οι τοίχοι του νοσοκομείου έχουν αρχίσει να ρηγματώνονται, οι οροφές καταρρέουν, και τα σημάδια της εγκατάλειψης είναι εμφανή σε κάθε γωνιά του κτηρίου.
Η εικόνα του παλιού νοσοκομείου είναι το λιγότερο θλιβερή. Τζάμια σπασμένα, γκράφιτι που έχουν καλύψει κάθε επιφάνεια, και η παραμέληση είναι εμφανής παντού. Οι χώροι που κάποτε φιλοξενούσαν ασθενείς και ιατρικό προσωπικό έχουν μετατραπεί σε άτυπο καταφύγιο για αδέσποτα ζώα και παραβατικά άτομα, με αναφορές για παράνομες δραστηριότητες να αυξάνονται διαρκώς. Οι γειτονικοί κάτοικοι ανησυχούν για την ασφάλεια τους, καθώς το κτήριο είναι προσβάσιμο σε οποιονδήποτε και η απουσία φωτισμού το καθιστά επικίνδυνο ειδικά τις βραδινές ώρες.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι μόνο η αισθητική υποβάθμιση της περιοχής, αλλά οι σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Το παλιό Νοσοκομείο της Ζακύνθου έχει πλέον μετατραπεί σε μια εστία μόλυνσης, με τα σκουπίδια και τα απόβλητα να στοιβάζονται, δημιουργώντας άριστες συνθήκες για την ανάπτυξη επικίνδυνων μικροοργανισμών και τρωκτικών.
Στο εσωτερικό του κτηρίου προκαλεί μεγαλη εντύπωση τα δεκάδες βαρέλια με άγνωστο περιεχόμενο όπου βρίσκονται εκεί. Αυτά τα βαρέλια δεν έχουν κανένα λόγο ώστε να βρίσκονται μέσα στο παλιό Νοσοκομείο. Αυτό θέτει πολλά ερωτήματα προς την Ζακυνθινή κοινωνία για το τι μπορεί να περιέχουν μέσα αλλά και το πως βρέθηκαν εκεί. Παράλληλα, το κτήριο έχει υποστεί σοβαρές φθορές που το καθιστούν επικίνδυνο για όποιον το πλησιάζει.
Οι δομικές του αδυναμίες, με τα σπασμένα παράθυρα, τις καταρρεύσεις σε τοίχους και οροφές, και την παραμέληση των εγκαταστάσεων, το καθιστούν πραγματική παγίδα θανάτου. Ένα τέτοιο κτήριο, που βρίσκεται σε τόσο άσχημη κατάσταση, είναι θέμα χρόνου να προκαλέσει ατύχημα, ειδικά αν ληφθεί υπόψη η ανεξέλεγκτη πρόσβαση σε αυτό από νεαρούς, παιδιά, ή και άλλους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν για παράνομους σκοπούς.
Η αντίδραση των τοπικών αρχών σε αυτή τη σοβαρή κατάσταση είναι, δυστυχώς, ανύπαρκτη. Εδώ και χρόνια, υποσχέσεις για αποκατάσταση ή αξιοποίηση του χώρου πέφτουν στο κενό, ενώ τα σχέδια που παρουσιάζονται κατά καιρούς παραμένουν μόνο στα χαρτιά. Οι κάτοικοι έχουν επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί, ωστόσο, η απάντηση είναι πάντα η ίδια: “θα δούμε”. Οι πολιτικοί φορείς φαίνεται να μην είναι πρόθυμοι να αναλάβουν δράση, και η γραφειοκρατία που επικρατεί κάνει την οποιαδήποτε προσπάθεια για την αποκατάσταση του χώρου να μοιάζει με ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Αυτό το κτήριο, που κάποτε εξυπηρετούσε το σύνολο των κατοίκων της Ζακύνθου, είναι τώρα παρατημένο στην τύχη του, και η αδιαφορία των αρχών αποτελεί προσβολή στη μνήμη της σημασίας του. Η αδράνεια και η αναποφασιστικότητα συνεχίζουν να αφήνουν την κατάσταση να επιδεινώνεται.
Η απογοήτευση των πολιτών είναι διάχυτη. Οι κάτοικοι της Ζακύνθου έχουν επανειλημμένα καλέσει για άμεση παρέμβαση, ζητώντας είτε την κατεδάφιση του κτηρίου είτε την αξιοποίησή του με κάποιο τρόπο. Το παλιό νοσοκομείο θα μπορούσε να μετατραπεί σε κέντρο πολιτισμού, σε ένα δημόσιο πάρκο, ή ακόμα και σε χώρους για κοινωνικές υπηρεσίες που τόσο λείπουν από το νησί. Όμως, καμία πρόταση δεν φαίνεται να έχει λάβει τη δέουσα προσοχή από τις αρχές.
Η ελπίδα ότι θα αλλάξει κάτι σύντομα εξανεμίζεται, και το παλιό νοσοκομείο παραμένει σύμβολο της αποτυχίας του συστήματος να φροντίσει για τους πολίτες και το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Οι ανησυχίες συνεχίζουν να αυξάνονται, και όσο το κτήριο παραμένει σε αυτή την τραγική κατάσταση, τόσο η κοινότητα της Ζακύνθου θα νιώθει προδομένη από εκείνους που θα έπρεπε να μεριμνούν για την ευημερία της.
Η κατάσταση του παλιού Νοσοκομείου Ζακύνθου είναι ανεπίτρεπτη και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε σε τέτοιους χώρους να αποτελούν κίνδυνο για την κοινότητα, τόσο σε επίπεδο υγείας όσο και ασφάλειας. Οι αρχές οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να δράσουν αποφασιστικά για την αποκατάσταση του χώρου, είτε αυτό σημαίνει την κατεδάφιση και την ανάπλαση, είτε την αξιοποίησή του για κάποιον κοινωνικά επωφελή σκοπό.
Το να αφήνουμε το κτήριο να καταρρέει αποτελεί όχι μόνο μια ντροπή για το νησί της Ζακύνθου, αλλά και έναν σαφή κίνδυνο για όλους όσους ζουν κοντά σε αυτό. Η αδράνεια δεν είναι επιλογή, και η ανάγκη για δράση είναι πιο επείγουσα από ποτέ.
ΟΛΓΑ ΓΚΟΥΣΚΟΥ