Η ιστορία των Ρομά, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής ιστορίας εδώ και αιώνες. Παρά το γεγονός ότι αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητα της Ευρώπης, οι κοινότητες των Ρομά εξακολουθούν να υφίστανται εκτεταμένες διακρίσεις και περιθωριοποίηση. Το γεγονός αυτό εμποδίζει τους Ρομά να αποκτήσουν πρόσβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα της εκπαίδευσης, της εργασίας, της αξιοπρεπούς στέγασης ή των βασικών υπηρεσιών υγείας.
Η 8η Απριλίου αποτελεί μέρα γιορτής για τους Τσιγγάνους (τους Ρομά) όλου του κόσμου, σε ανάμνηση του Πρώτου Παγκόσμιου Συνεδρίου τους, που έγινε στο Λονδίνο στις 8 Απριλίου 1971 και έθεσε τις βάσεις για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους από τη διεθνή κοινότητα.
Οι Ρομά σε παγκόσμιο επίπεδο αριθμούν άνω των 15 εκατομμυρίων ατόμων.
Στην Ευρώπη προωθούνται συγκεκριμένες πολιτικές και δράσεις για να τερματιστεί η περιθωριοποίηση αιώνων και να ενταχθούν ομαλά στις κοινωνίες που διαβιούν χωρίς να αποβάλλουν ή χάσουν τη πλούσια διακριτή τους κουλτούρα και ταυτότητα
Στη κατεύθυνση αυτών των αρχών λειτουργεί με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από τα μέσα του 2018 στη κοινωνική δημοτική δομή, στο Κέντρο Κοινότητας Δήμου Ζακύνθου, παράρτημα για τους Ρομά στελεχωμένο από μία Κοινωνική Λειτουργό, μία ειδική παιδαγωγό επικουρούμενη από ακόμη μία παιδαγωγό του Κόμβου «Οικογένειας-Παιδιού» του Κέντρου Κοινότητας και έναν διαμεσολαβητή Ρομά, (ο ίδιος Ρομά).
Ο καταγεγραμμένος από το Παράρτημα Ρομά, μόνιμος πληθυσμός Ρομά στο Δήμο Ζακύνθου δεν ξεπερνά τα 230 άτομα συνολικά, τα οποία κατανέμονται σε ένα σύνολο 75 περίπου οικογενειών Ρομά.
Μέχρι το 2018 η μοναδική ουσιώδης δράση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Ζακύνθου έναντι μέρους του πληθυσμού Ρομά που δεν διέθετε στέγη, ήταν η παραχώρηση δημοτικής έκτασης και η υποβοήθηση από τον τέως Δήμο Αρκαδίων στην ανάπτυξη καταυλισμού, ο οποίος όμως ακόμη στερείται ηλεκτροδότησης και σωστών υγειονομικά βασικών υποδομών.
Από τον Μάιο του 2018 έως σήμερα ο Δήμος Ζακύνθου μέσω του Κέντρου Κοινότητας και του Παραρτήματός του για τους Ρομά έχει αναπτύξει τις εξής δράσεις:
1)Εγγραφή όλων των παιδιών Ρομά μαθητικής ηλικίας σε βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης με παράλληλη μέριμνα για την έκδοση βιβλιαρίων υγείας και για τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς για τα οποία τα στελέχη του Κέντρο Κοινότητας Ζακύνθου υποστήριξαν με συνεχής επαφές στην ΤΟΜΥ Ζακύνθου καθώς και στο Γ.Ν. Ζακύνθου.
2)Αναπτύχθηκαν δράσεις ενημερώσεις και ευαισθητοποίησης του διδακτικού προσωπικού, των υπευθύνων διεύθυνσης, και των σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, που φοιτούν μαθητές Ρομά και προωθήθηκε (όχι πάντα με επιτυχία)η εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων για την σχολική ένταξη των μαθητών Ρομά.
3)Σχολική διαρροή: Οργανώθηκαν απογευματινά τμήματα μαθησιακής στήριξης των ανήλικων Ρομά της υποχρεωτικής εκπαίδευσης από το καλοκαίρι του 2018 έως το Μάρτιο 2020 όπου και ξέσπασε η Πανδημία. Κατά περίπτωση υπήρξε συμβουλευτική γονέων και γυναικών-μητέρων Ρομά σε ότι αφορά τον οικογενειακό προγραμματισμό, τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών, την αναγκαιότητα φοίτησης των παιδιών, καθώς και την αναγκαιότητα επιμελούς παρακολούθησης της υγείας των παιδιών αλλά και των ιδίων κτλ.
4)Έγινε προσπάθεια το 2019 να δημιουργηθεί τμήμα γραμματισμού ενηλίκων Ρομά και εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, η οποία όμως δεν ευοδώθηκε λόγω μη συνεχούς προσέλευσης των ενηλίκων Ρομά που ενεγράφησαν παρά το αρχικό ζωηρό τους ενδιαφέρον.
5)Μέσω του Κέντρου Κοινότητας του Δήμου Ζακύνθου, συστηματικά και εφαρμόζοντας όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις του νόμου παρέχονται προνοιακά και κοινωνικά επιδόματα και ασφαλιστική κάλυψη ανασφαλίστων Ρομά για την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη
6) Από τον Μάρτιο του 2020 ως σήμερα ο Δήμος Ζακύνθου μέσω του Κέντρου Κοινότητας, των Δημοτικών Υπηρεσιών Κοινωνικής Πρόνοιας, με τη συνδρομή των Δημοτικών Δομών Κοινωνικής Αλληλεγγύης ( Κοινωνικό Παντοπωλείο – Κοινωνικό Φαρμακείο ) και της Δημοτικής Δράσης «Κοντά σου» δρομολόγησε κατά διαστήματα, δράσεις υγειονομικής προστασίας και επικούρησης με παροχή αγαθών και προϊόντων ατομικής και οικιακής καθαριότητας με συνεχή συμβουλευτική και ενημερωτική υποστήριξη για την διασφάλιση της υγείας του πληθυσμού Ρομά από τον Covid-19.
Τα κύρια μελήματα της Υπηρεσίας Κοινωνικής Πρόνοιας και του Κέντρου Κοινότητας του Δήμου Ζακύνθου, είναι :
α) μετά την ομαλοποίηση της καθημερινότητας και τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων και συνθηκών που επιβάλλει σήμερα η πανδημία, να επανεκκινήσει η προσπάθεια ένταξης του συνόλου των παιδιών Ρομά στην υποχρεωτική εκπαίδευση, παράλληλα με την υποστήριξή τους για την αποτροπή της σχολικής διαρροής.
β) Η ολοκλήρωση της υγειονομικής θωράκισης των ανήλικων παιδιών Ρομά.
γ) Η προώθηση ένταξής τους στις δομές προσχολικής αγωγής
δ)Η βελτίωση των υγειονομικών συνθηκών και των όρων διαβίωσης των Ρομά στο δημοτικό καταυλισμό.#/#