Την εκτίμηση ότι το νέο χωροταξικό που κατατέθηκε στη Βουλή θα βάλει τάξη στην αναρχία που επικρατεί με τη δόμηση εξέφρασε ο Πρόεδρος του Συλλόγου των διπλωματούχων μηχανικών Ζακύνθου Γ. Μοθωναίος ο οποίος με δηλώσεις του στον –Ε- σημείωσε ότι πρέπει να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για να μην ταλαιπωρείται ο πολίτης.
Εκείνο στο οποίο δίνεται βαρύτητα είναι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια τα οποία, αν εφαρμοστούν άμεσα και σωστά, θα λύσουν προβλήματα πολλών χρόνων με τις ιδιοκτησίες.
Από την πλευρά του ο κ. Μοθωναίος είπε: «το νομοσχέδιο είναι σε πολύ καλή κατεύθυνση και προσπαθεί να επιλύσει χρόνια προβλήματα που υπάρχουν στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό της Ελλάδας. Βάζει ενδιαφέροντα εργαλεία στη δουλειά μας και προσπαθεί να την κάνει πιο λειτουργική. Υπήρξε μία αντίδραση από τους μηχανικούς για την εκτός σχεδίου δόμηση, αλλά νομίζω ότι αυτό θα διορθωθεί γιατί αφουγκράστηκαν τις αγωνίες μας. Βασικό πρόβλημα είναι τα οικόπεδα που δημιουργήθηκαν μετά από απαλλοτριώσεις για να γίνουν επαρχιακοί ή κύριοι δημοτικοί δρόμοι που έμειναν 750, 1200 και 2000 τμ και έχουν πρόσοψη στους δρόμους. Αυτά προσπάθησε να τα κόψει και έδωσε ένα περιθώριο 6 χρόνων. Με τα Τοπικά Πολεοδομικά θα μπορέσουν να οικοδομηθούν. Αν κάποιος δεν μπορεί να βγάλει άδεια, μετά τα 6 χρόνια με κάποιες δικλείδες θα μπορέσει να χτίσει».
Για όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα ο Πρόεδρος του Συλλόγου σημείωσε «από το Μάιο ξεκίνησε το υπουργείο τη διαδικασία και μας ζήτησε να καταθέσουμε τις προτάσεις μας για κάθε Δημοτική Ενότητα. Υπήρξε μία καθυστέρηση λόγω κορονοϊού αλλά τώρα θα προχωρήσουν οι τοπικές πολεοδομικές μελέτες. Θα μπουν όροι δόμησης για όλα τα χωριά και η κάθε Δημοτική Ενότητα θα είναι σαν μία οντότητα. Στόχος είναι να βγούμε από το λαβύρινθο και να απλοποιηθούν τα πράγματα για τον πολίτη».
Μεταξύ των στόχων του νομοσχεδίου είναι:
1. Επιταχύνεται ο χωροταξικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα. Περιορίζεται ο χρόνος εκπόνησης των πολεοδομικών μελετών στα 2,5 χρόνια και ξεκινάει αμέσως το μεγαλύτερο πρόγραμμα πολεοδομικών μελετών που έγινε ποτέ στη χώρα: 500 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα ξεκινήσουν κατά προτεραιότητα από τη νησιωτική χώρα (Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Βόρειο Αιγαίο, Ιόνιο) και τις τουριστικές περιοχές συνολικά. Προβλέπεται ότι μέχρι το 2023 θα έχουν εγκριθεί σε 350 διοικητικές ενότητες, δηλαδή στο 32% της χώρας ενώ μέχρι το 2028 θα έχει καλυφθεί με Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια όλη η χώρα. Η χρηματοδότηση του προγράμματος είναι εξασφαλισμένη και θα προέλθει κατά 80% (160 εκατ. ευρώ) από το Ταμείο Ανάκαμψης και κατά 20% (40 εκατ. ευρώ) από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προγράμματος ορίζεται ειδικός συντονιστής.
2. Περιορίζεται η άναρχη εκτός σχεδίου δόμηση. Μειώνονται κατά 10% οι συντελεστές στην εκτός σχεδίου δόμηση. Αλλάζει το καθεστώς των παρεκκλίσεων αρτιότητας (εκτός σχεδίου οικόπεδα 750 τ.μ., 1200 τ.μ., 2 στρέμματα), αλλά με επαρκές μεταβατικό διάστημα για να εκδώσουν οικοδομική άδεια όσοι θέλουν. Στα 2 χρόνια που έχουν περιθώριο να εκδώσουν οικοδομική άδεια όσοι θέλουν δεν συνυπολογίζεται ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες δασαρχείου ή της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Επιπλέον η οικοδομική άδεια ισχύει για 4 ακόμα χρόνια (με δυνατότητα αναθεώρησης). Δηλαδή συνολικά τουλάχιστον 6 χρόνια. Επιπροσθέτως, οι ιδιοκτήτες που δεν προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας διατηρούν το δικαίωμα να χτίζουν βάσει των όσων θα ορίζουν τα τοπικά και τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα εκπονηθούν πολύ γρήγορα, όπως αναφέρεται παραπάνω. Δεν αλλάζει τίποτα για την εκτός σχεδίου δόμηση στα 4 στρέμματα και άνω, μέχρι την υιοθέτηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων. Εδώ παραμένει σε ισχύ η σημερινή νομοθεσία διότι το κράτος, όπως καταδείχθηκε στη διαβούλευση, δημιούργησε την πεποίθηση στους ιδιοκτήτες από το 2003 ότι μπορούν να χτίζουν υπό συγκεκριμένους όρους και τώρα δεν είναι σε θέση να προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες για τους δρόμους, χωρίς τη μεσολάβηση ενός χρονικού διαστήματος.
3. Απλοποιούνται οι χρήσεις γης. Περιορίζονται οι γενικές χρήσεις ώστε το σύστημα να είναι πιο ευέλικτο και να διευκολύνει τις μικτές χρήσεις όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Καθιερώνεται η Εθνική Ονοματολογία Χρήσεων Γης που θα εφαρμόζεται σε όλα τα σχέδια χρήσεων γης με ενιαίο τρόπο. Αντιστοιχίζονται οι χρήσεις γης με τους ΚΑΔ (Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας) προκειμένου να περιορίζεται η γραφειοκρατία και να διευκολύνονται οι επενδύσεις.
4. Ενεργοποιείται η μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Λύνουμε έτσι σε στέρεες βάσεις ένα πρόβλημα που «σέρνεται» από το 1978 λαμβάνοντας υπόψη τη σχετική νομολογία του ΣτΕ. Προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χωροθέτηση των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ). Δημιουργείται η Ψηφιακή Τράπεζα Γης που είναι βασικό εργαλείο για την υλοποίηση αυτής της πρόβλεψης. Είναι ο θεσμός που διευκολύνει μεταξύ των άλλων τους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων.