Τον Ιούνιο του 2024, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο παρουσίασε τη μελέτη του για το εμβληματικό ναυάγιο της Ζακύνθου, το γνωστό σε όλους ως “Παναγιώτης”.
Ο καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας ερεύνησε την ιστορία του καραβιού για την ενίσχυση της μελέτης, ρίχνοντας φως στις τρεις διακριτές φάσεις της ζωής αυτού του ιδιαίτερου πλοίου που έμελλε να μεταμορφωθεί σε ένα από τα πιο φωτογραφημένα σημεία του κόσμου και το πιο αναγνωρίσιμο αξιοθέατο της Ελλάδας.
Η παρουσίαση αυτή μας αποκάλυψε τις αθέατες πτυχές και τις διαφορετικές “ζωές” του “Παναγιώτη” μέσα από την εποχή που ήταν λειτουργικό καράβι μέχρι και την σύγχρονη εποχή που έχει αποκτήσει σχεδόν μυθική υπόσταση ως τουριστικό σύμβολο του νησιού.
Η παρουσίαση του καθηγητή Μπελαβίλα, μέσω της καταγραφής αυτών των τριών ζωών, δίνει μια νέα διάσταση σε αυτό το ξεχωριστό σύμβολο της Ζακύνθου, τοποθετώντας το στον σύγχρονο χάρτη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και θέτοντας τα θεμέλια για την αναγνώριση και τη διατήρησή του για τις μελλοντικές γενιές.
Ο κ. Νίκος Μπελαβίλας, καθηγητής του ΕΜΠ, ερεύνησε και παρουσίασε τις 3 ζωές που είχε ο ‘’Παναγιώτης’’:
«Πριν από 120 χρόνια ένας αρχιδούκας της Αυστρίας, Luis Salvador de Austria, ήρθε στην Ζάκυνθο για να κάνει τις διακοπές του. Τότε αποτύπωσε το νησί και είδε αυτούς τους υπέροχους γκρεμούς στην διάσημη παραλία όπου δεν υπήρχε το Ναυάγιο. Έτσι, έχουμε ένα σκίτσο του τοπίου χωρίς το καράβι μέσα.
Την ίδια περίοδο χιλιάδες μίλια μακριά στον Βορρά και πιο συγκεκριμένα στην Σκωτία, μια παραδοσιακή οικογενειακή εταιρία είχε ένα ορυχείο και έβγαζε πέτρινα κεραμίδια. Νοίκιαζε καραβάκια τύπου ΟΣΤ να διασχίζουν το ποτάμι της περιοχής και κάποια στιγμή συνειδητοποίησε η οικογένεια ότι δεν πρέπει να νοικιάζει αλλά να φτιάξει καράβια.
Έτσι, λοιπόν ξεκίνησε να φτιάχνει καράβια στο Ναυπηγείο Scott & Sons Co Bowling. Η οικογενειακή εταιρία παραγγέλνει ένα πλοίο που το ονόμασε Saint Bedan to 1937, το οποίο είναι ο σημερινός ‘’Παναγιώτης’’.
Το 1940, έχουμε την πληροφορία από την Ζάκυνθο, ότι ο ‘’Παναγιώτης’’ έπαιξε ηρωικό ρόλο στον πόλεμο στις ακτές της Νούγκετ. Ψάχνουν να βρουν το Saint Bedan και δεν το βρίσκουν πουθενά. Μαθαίνουμε, λοιπόν, ότι το καράβι εκείνες τις εβδομάδες πηγαινοερχόταν στο κανάλι μεταφέροντας προμήθειες πολέμου.
Το Saint Bedan επί 18 μέρες εκκενώνει αμάχους της Νουγκέτ ώστε να αφήσουν τα νησιά άδεια από κόσμο για να μην τα καταλάβουν οι Ναζί.
Η επόμενη φάση βρίσκει το Saint Bedan πλέει με τον συμμαχικό στόλο της απόβασης της Νορμανδίας τον Ιούνιο του 1944. Έφτασε στην ακτή Ομάχα το 1944 όπου μετέφερε προμήθειες για την απόβαση. Το 1964 η εταιρία αποφασίζει να το πουλήσει το συγκεκριμένο καράβι και να φτιάξει ένα άλλο πιο σύγχρονο Saint Bedan.
Με αυτή την ιστορία ο ‘’Παναγιώτης’’ έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο γνωστά διεθνή τουριστικά τοπόσημα της Χώρας».
ΟΛΓΑ ΓΚΟΥΣΚΟΥ