Η αφαλάτωση και η άντληση νερού είναι δύο εναλλακτικές λύσεις για την παροχή νερού σε ένα νησί. Κάθε μία από αυτές έχει τα δικά της θετικά και αρνητικά, ακόμη και όταν το νησί διαθέτει αρκετό νερό για τις ανάγκες του, σε ένα λογικό βάθος.
Οποιαδήποτε ανάλυση φυσικά θα πρέπει να λάβει υπόψη τις ανάγκες του νησιού. Αυτό που ονομάζουμε φέρουσα ικανότητα παίζει επίσης μεγάλο ρόλο. Δεν μπορούμε να κάνουμε κινήσεις χωρίς να ξέρουμε πόσο χρειαζόμαστε και πόσο θα χρειαστούμε στα επόμενα Χ χρόνια αλλά και το σημαντικότερο, πόσο μπορούμε να “βγάλουμε” – με οποιονδήποτε τροπο. Είδαμε παράδειγμα, την μεγάλη μελέτη που ψηφίστηκε για το master plan να μη συμπεριλαμβάνει δεδομένα σχετικά με ιδιωτικές γεωτρήσεις.
Δυστυχώς όλες οι μελέτες που έχουν παρουσιαστεί έως τώρα, δεν περιέχουν όλα τα δεδομένα, με αποτέλεσμα να μιλάμε με.. γενικότητες. Έχει περάσει ο καιρός που απλά έριχνες, αλόγιστα χρήματα και έπαιρνες πίσω υπεραξία υπηρεσίων..!
Ίσως δεν το έχουν καταλάβει όλοι αυτό.. Όπως και νάχει η αφαλάτωση σε σχέση με την άντληση έχει κάποιες συγκρίσιμες διαφορές, ανεξαρτήτως από το πόσο νερό θα χρειαστεί..
Αφαλάτωση
Η πρόταση του υπουργείου, την οποία μας παρουσίασε ο βουλευτής σαν λύση μετά από την επίσκεψη του με τον Δήμαρχο.
Θετικά
Ανεξαρτησία από τα υπόγεια νερά: Η αφαλάτωση παρέχει νερό χωρίς να επηρεάζει τους υπόγειους υδάτινους πόρους καθώς θα αντλείται κατευθείαν από τη θάλασσα.
Σταθερή παροχή νερού: Μπορεί να προσφέρει συνεχή και σταθερή παροχή, ανεξαρτήτως των εποχιακών ή κλιματικών αλλαγών. Οι δεξαμενές θα ήταν καλό να υπάρχουν, αλλά δεν είναι απαραίτητα προαπαιτούμενο
Υψηλή ποιότητα νερού: Η αφαλάτωση παράγει πολύ καθαρό νερό, το οποίο είναι κατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση (και βιομηχανική χρήση).
Δυνατότητα προσαρμογής: Μπορεί να επεκταθεί για να καλύψει αυξημένες ανάγκες στο μέλλον.
Αρνητικά
Υψηλό κόστος: Η εγκατάσταση και η λειτουργία των μονάδων αφαλάτωσης είναι ακριβές, τόσο σε οικονομικούς πόρους όσο και σε ενέργεια αλλά και σε εξειδικευμένο προσωπικο λειτουργίας.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Η διαδικασία αφαλάτωσης παράγει άλμη, η οποία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το θαλάσσιο περιβάλλον (και τις παραλίες μας) αν δεν διαχειριστεί σωστά.
Ενεργειακές απαιτήσεις: Απαιτείται μεγάλος όγκος ενέργειας για τη διαδικασία αφαλάτωσης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες εκπομπές CO2 (αν η ενέργεια προέρχεται από μη ανανεώσιμες πηγές).
Άντληση Νερού
Κάνουμε ήδη ! (αλλά όχι και τόσο επιτυχημένα Καθώς το νερό είναι αποδεδειγμένα πια μη πόσιμο – για όσους το λαμβάνουν..)
Θετικά
Χαμηλότερο κόστος: Συνήθως είναι πολλές φορές πιο οικονομική επιλογή σε σχέση με την αφαλάτωση, τόσο για την εγκατάσταση όσο και για τη λειτουργία.
Μικρότερες ενεργειακές απαιτήσεις: Η άντληση νερού απαιτεί λιγότερη ενέργεια σε σύγκριση με την αφαλάτωση (Και μπορεί να συνδυαστεί με πήγες ανανεώσιμης ενέργειας επισης)
Εύκολη πρόσβαση : Εάν το νησί διαθέτει αρκετούς υπόγειους υδάτινους πόρους, η άντληση νερού είναι μια άμεση και πρακτική λύση.
Αρνητικά
Κίνδυνος εξάντλησης: Υπάρχει κίνδυνος υπεράντλησης των υδάτινων πόρων, που μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση των αποθεμάτων και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού – Το ζούμε στην καθημερινότητα μας (από το νερό που αντλει η ΔΕΥΑΖ τουλάχιστον!).
Επιπτώσεις στο περιβάλλον: Η υπερβολική άντληση μπορεί να προκαλέσει καθίζηση εδάφους και υφαλμύρωση των υδροφόρων οριζόντων. – Ζούμε επίσημα πια και την υφαλμύρωση..
Ποιότητα νερού: Τα υπόγεια νερά μπορεί να περιέχουν ρύπους ή να χρειάζονται επεξεργασία για να γίνουν κατάλληλα για κατανάλωση. (Βλέπε ένα πιθανό μέλλον με το νερό κάτω από το Λίβα)
Συμπεράσματα:
Η επιλογή μεταξύ αφαλάτωσης και άντλησης νερού θα εξαρτηθεί από μια σειρά παραγόντων, όπως η διαθεσιμότητα των υπόγειων υδάτων, οι οικονομικοί πόροι, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και οι μακροπρόθεσμες ανάγκες του νησιού.
Αν λάβουμε υπόψη μας την εμπειρία που έχουμε στην διαχείριση από τον Δήμο την περιφέρεια υπό την επίβλεψη του κράτους στα μεγάλα έργα… Ειδικά για την Ζάκυνθο που οι παραλίες μας είναι μέρος του τουριστικού προϊόντος άλλα πάνω από όλα, σαν κάτοικοι, μέρος της περιβοντολλογικής και εθνικής μας κληρονομιάς, ίσως δεν θα ήταν καλή ιδέα να κάνουμε κινήσεις οι οποίες υποθηκεύουν το μελλον των απογόνων μας!
Όπως βλέπετε καταφέραμε και πέσαμε σε όλα τα αρνητικά της άντλησης μέσα σε λίγα μόλις χρόνια. Τα αρνητικά της αφαλάτωσης έχουν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στο περιβάλλον αν ηταν να τα τερματισουμε και αυτα..
Παράδειγμα αν λειτουργούμε ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης δεν θα την βγάλουμε “καθαρή” αν δεν έχουμε Χημικό μηχανικό όπως στον.. βιολογικό. Και αν η λειτουργία του εργοστασίου εξαρτάται από αυτόν που εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια εκεί πάμε… απλά γυρεύοντας με βάση την προηγούμενη εμπειρία!
Απότι φαίνεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, η “επιχείρηση άντλησης”, παρά την απλότητα της και το χαμηλό κόστος, αποδείχτηκε αρκετά δύσκολη διαχρονικά για όλες τις αρχές του τόπου και μάλιστα οδήγησε στην ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού !
Βλέπουμε κάθε χρόνο το καλοκαίρι προβλήματα σε όλες τις γεωτρήσεις, προβλήματα στο ρεύμα, προβλήματα στις αντλίες, και βλέπουμε έναν φορέα, την ΔΕΥΑΖ να μην μπορεί να ανταποκριθεί διαχρονικά και να μην μπορεί να δώσει λύση σε απλά θέματα όπως πχ το να αποτρέπει την καταστροφή των αντλιών από διακυμάνσεις στο ρεύμα και άλλους παράγοντες.
Το απλό σχετικά έργο της συντήρησης μίας γεώτρησης, χωρίς να είμαι ειδικός, (απλοποιημένα), συμπεριλαμβάνει:
Τακτικό έλεγχο της αντλίας, των σωληνώσεων και της ποιότητας του νερού
Περιοδικό καθαρισμό της γεώτρησης
Απολύμανση για να αποτραπεί η μόλυνση του νερού και ίσως αντικατάσταση φθαρμένων μερών και εξαρτημάτων, όπως σωληνώσεις.
Το να κουβεντιάζουμε για έργα 1000x κόστους επειδή δεν μπορούμε να συντηρήσουμε 10-20 γεωτρήσεις είναι απλά παραλογισμός. Ας μεσολαβήσει ο Βουλευτης λοιπόν να συντηρήσουμε τουλάχιστον τα υπάρχοντα, και ας πάμε βημα βημα με πραγματικα δεδομενα για το τι θα γινει σε 20 χρόνια..
Παράλογο είναι επίσης να συζητάμε για τις ποσότητες νερού που θα χρειαστούμε χωρίς να έχουμε λάβει υπόψη την φέρουσα ικανότητα του νησιού αλλά και τις ανάγκες των ξενοδοχείων (ναι και των πισίνων τους).
Το δίλημμα “ξενοδόχοι” η “ιδιώτες” είναι ένα πλαστό, πολιτικό δίλημμα, που έχει σκοπό να στρέψει τα βλέμματα αλλού, μακρυά από τα πραγματικά προβλήματα.
Τα ξενοδοχεία μπορούν να συνυπάρχουν με τους ιδιώτες, αν και λόγω των χειρισμών των τελευταίων δεκαετιών, από ότι φαίνεται, η κυβέρνηση και οι αρχές… “κλείνουν το μάτι” στους πρώτους.
Ευθύνες είναι παντού! Από τον επιχειρηματια εως τον μηχανικό που θα βρει το “κόλπο” για να υπερβείς λίγο τα όρια, τον υπάλληλο που θα περάσει κάτι χωρίς να το ελέγξει και την αδυναμία φυσικά του ελεγκτικού μηχανισμού ο όποιος μπορεί να έχει είτε λιγότερο προσωπικό από όσο χρειάζεται, είτε προσωπικό που δεν διατίθεται να κάνει τους ελέγχους καλυπτόμενο από ένα λαβύρινθο γραφειοκρατίας και αποφυγής ευθύνων..
Αλήθεια, αν αύριο, μας κάνουν δώρο, ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης, “ουρανοκατέβατο”, μπορούμε να το διαχειριστούμε με τα σημερινά δεδομένα? Έχουμε προσωπικό? Έχουμε διοίκηση? Έχουμε δίκτυο διανομής? Έχουμε την υποδομή να δεχτούμε όλα αυτά τα… εκατομμύρια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΗΣ