Tο άρθρο δημοσεύεται σήμερα Τρίτη 9 Ιουλίου 2024, στην καθημερινή εφημερίδα ΕΡΜΗΣ.
Περί Βιολογικού Καθαρισμού το Ανάγνωσμα
Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτέλεσαν αναγνώσματα, ερωτήσεις πολιτών και αποσπάσματα συνεντεύξεων στον τοπικό τύπο από ορισμένους “παράγοντες”.
Αρχικά, ας αναρωτηθούμε τι είναι ο Βιολογικός Καθαρισμός. Πρόκειται για μια Βιομηχανική Μονάδα που, εξωτερικά, φαίνεται ως εξής: Από την είσοδο μπαίνουν τα αστικά λύματα και από την έξοδο φεύγουν δύο γραμμές: η στεγνή λάσπη (αφυδατωμένη ιλύς) και το διαυγασμένο νερό. Αυτό το τελευταίο, αφορά άμεσα τους πολίτες.
Ας εξετάσουμε τις παραμέτρους σχεδιασμού της Μονάδας, όπως αυτές δηλώθηκαν στην Περιβαλλοντική Αρχή (ΑΔΑ: ΒΕΥΦΟΡ1Φ-ΘΝΡ). Η ανακοίνωση αναφέρει ότι η μονάδα θα δέχεται λύματα από 15.000 άτομα το χειμώνα και 40.000 το καλοκαίρι, έναν πληθυσμό που στην πραγματικότητα ξεπερνάει κατά πολύ αυτούς τους αριθμούς τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε λειτουργικό επίπεδο, πριν καν τεθεί το θέμα της ποσότητας (σε κυβικά), η ίδια η ΔΕΥΑΖ στην δήλωσή της (στην Περιβαλλοντική Αρχή) επισημαίνει το θέμα της ποιότητας των εισερχόμενων λυμάτων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που η ίδια η ΔΕΥΑΖ αναρτά στον ιστότοπο του Υπουργείου, παρατηρείται ότι κατά τους χειμερινούς μήνες οι μεγάλες εισροές (18-20 χιλιάδες κυβικά) δεν συνοδεύονται από έντονη δυσοσμία, κάτι που υποδηλώνει ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο ποσοτικό, αλλά και ποιοτικό. Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες η ποιότητα των λυμάτων αγγίζει τα όρια βιομηχανικών και όχι αστικών λυμάτων.
Αναφορικά με το διαυγασμένο νερό, τα δεδομένα που αναρτά η ΔΕΥΑΖ από το 2011 δείχνουν ότι υπάρχει συστηματική απόκλιση από τα οριζόμενα από την Περιβαλλοντική Αρχή κατά τους θερινούς μήνες, με εξαίρεση τη διετία 2020-2021. Πέραν τούτου, η ύπαρξη “αφρολάσπης” είναι σαφώς ένδειξη δυσλειτουργίας της μονάδας, καθώς η λάσπη θα έπρεπε να καθιζάνει στον πυθμένα και η εκροή της, ένα επιεικώς απαράδεκτο μα πλέον συνηθισμένο, ατύχημα.
Αυτό αποδεικνύει ελλείψεις στον σχεδιασμό. Αν αυτό είναι αποδεκτό ή όχι, είναι συζητήσιμο, δεδομένου ότι πάντα υπάρχουν απρόβλεπτοι παράγοντες σε τέτοιου είδους αναλύσεις. Ωστόσο, το ζήτημα είναι τι διορθωτικές ενέργειες έγιναν, καθώς τα “νούμερα” υποδεικνύουν ότι δεν έγινε καμία.
Εν κατακλείδι, η ΔΕΥΑΖ στον τομέα διαχείρισης υγρών αποβλήτων:
- Απέτυχε να σχεδιάσει αποτελεσματικά.
2. Συνεχίζει να σχεδιάζει σαν να θέλει να αποτύχει.
Λύσεις; Από το 2018, η ΔΕΥΑΖ προέβλεψε στο οργανόγραμμά της (ΦΕΚ 4641Β/2018) 10 θέσεις για επιστημονικό προσωπικό Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και 2 θέσεις για επιστημονικό προσωπικό Τεχνικής Εκπαίδευσης. Παρ’ όλα αυτά, δεν κατάφερε να καλύψει αυτές τις θέσεις για 6 συναπτά έτη.
Συνεπώς:
- Να επανδρώσουν τις θέσεις με μόνιμο προσωπικό στο οργανόγραμμά τους (ΦΕΚ 4641Β/2018)
2. Να ακούσουν τις επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις του προσωπικού τους.
Σημείωση 1: Για την στατιστική ανάλυση του παρόντος χρησιμοποιήθηκαν οι Εγκεκριμένοι Περιβαλλοντικοί Όροι, που ισχύουν σήμερα (ΑΔΑ: ΒΕΥΦΟΡ1Φ-ΘΝΡ) και οι αναρτημένες από την ΔΕΥΑΖ τιμές στον ιστότοπο astikalimata.ypeka.gr/wtp για τις χρονολογίες 2011-2022.
Σημείωση 2: Στην σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ ουδέποτε μας διδάχθηκε η έννοια της “αφρολάσπης”. Είναι ένας όρος που έμαθα στη Ζάκυνθο. Το φαινόμενο διδαχθήκαμε ως “πρόβλημα αφρισμού” που μετά από αρκετό καιρό οδηγείται σε λάσπη που επιπλέει στην επιφάνεια και επειδή θα έπρεπε να λυθεί άμεσα, δεν υπήρξε η ανάγκη να το ονοματίσουμε.
Συντάκτης: Γεώργιος Χαρτάς-Σωληναραίος
Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ