Kέρδη και ζημίες αποτιμούν τα κόμματα και οι σχηματισμοί που έλαβαν μέρος στις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής και είναι σαφές ότι η τελική διάταξη δυνάμεων για τα κόμματα που εισήλθαν στην Ευρωβουλή αποτελεί ένα σπουδαίο μάθημα για τους πολιτικούς επιστήμονες του μέλλοντος.
12 μήνες μετά τις εθνικές εκλογές του 2023 με έκπληξη είδαν οι επιτελείς των κομμάτων να δημιουργείται ένα κύμα ανατροπών ικανό να προκαλέσει κλυδωνισμούς την αίσθηση ότι η κοινωνία βιάζεται να απαλλαγεί από τα στερεότυπα του παρελθόντος.
Όσο κι αν γίνεται προσπάθεια να αποδοθεί το αποτέλεσμα στην γενικευμένη αποχή λίγοι αποδέχονται ότι αυτό το φαινόμενο συνιστά μέρος της γενικότερης αποδοκιμασίας του πολιτικού κατεστημένου.
Πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας (Ν.Δ.) με διαφορά 13 μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με εκατέρωθεν απώλειες σχεδόν κατά 5,5% και 9% αντίστοιχα (από τις ευρωεκλογές του 2019) και άνοδο των κομμάτων που κινούνται στην ακροδεξιάς, καθώς και της αποχής που αγγίζει το 60% κατέγραψαν τα αποτελέσματα εκλογών, για το Ευρωκοινοβούλιο, στην Ελλάδα.
Η άνοδος της αντισυστημικής ψήφου και το ρεκόρ αποχής σημάδεψαν τις εκλογές, των οποίων το αποτέλεσμα ερμηνεύθηκε με πολλαπλούς τρόπους από τα κόμματα.
Σημαντικές απώλειες καταγράφει η Νέα Δημοκρατία, ενώ και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν καταφέρνει να διατηρήσει τις δυνάμεις των τελευταίων εθνικών εκλογών. Το ΠΑΣΟΚ κινείται ανοδικά, αλλά μόλις μία μονάδα πάνω από το ποσοστό του στις εκλογές του περσινού Ιουνίου. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να είναι θυμωμένος από το αποτέλεσμα, ματαίωσε χθες όλες τις επαφές του καθώς και το ταξίδι του στη Ιορδανία και ασχολείται προσωπικά με το θέμα των εκλογικών αποτελεσμάτων, βάζοντας “πλώρη” για ανασχηματισμό και εσωκομματικές εκλογές.
Με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, τρία ακόμα κόμματα κερδίζουν για πρώτη φορά έδρα στο ευρωκοινοβούλιο. Πρόκειται για την Νίκη που λαμβάνει ποσοστό 4,41%, την Πλεύση Ελευθερίας με 3,42% και την Φωνή Λογικής με 3,06%.
Αρκετά χαμηλά ήταν τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας στις ευρωεκλογές 2024, παρά τη νίκη του κόμματος στις περισσότερες περιφέρειες της χώρας. Η απώλεια 13 ποσοστιαίων μονάδων από το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών του 2023 έχει προκαλέσει έντονους προβληματισμούς σε κεντρικό επίπεδο.
ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Aρκετά χαμηλά είναι τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος στα Ιόνια νησιά ενώ ο Νομός Ζακύνθου με το 25,26% βρίσκεται 8η χαμηλότερη θέση της Ν.Δ. πανελληνίως. H απώλεια 4.300 ψήφων ή 14 ποσοστιαίων μονάδων από το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών του 2023, τοπικά, είναι ένα αποτέλεσμα που δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στην αποχή.
Η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει εκνευρισμό στη Ν.Δ. με πολλά στελέχη της να ασκούν κριτική τόσο προς την κυβέρνηση κεντρικά όσο και με την πολιτική που ασκείται στην διαχείριση των τοπικών προβλημάτων.
Ο μεγάλος νικητής των εκλογών στο νομό μας είναι το ΚΚΕ που κατάφερε και έλαβε ποσοστό σχεδόν 18% για πρώτη φορά στην ιστορία του.
Ενα μεγάλο μέρος επωνύμων στελεχών και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν την υπέρβαση και πριμοδότησαν το ΚΚΕ, όχι μόνο στη Ζάκυνθο αλλά και σε πολλές άλλες εκλογικές περιφέρειες.
Σε σχέση με τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών του 2023 ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε κατά δύο μονάδες και πλησίασε τη δύναμη του ΠΑΣΟΚ που σταθεροποιήθηκε στο 13%. Σημαντικά ανεβασμένη η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ επωφελήθηκε από την δυσαρέσκεια που έχει προκαλέσει η πολιτική της κυβέρνησης της Ν.Δ. και τοπικά.
ΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΜΕ ΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ
Η Ν.Δ. πέτυχε τα υψηλότερα ποσοστά στο παραδοσιακό εκλογικό «κάστρο» της, τη Λακωνία, με 35,19%, ωστόσο έχασε 7,64% σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές.
Ποσοστά πάνω από 30% έλαβε σε άλλες 13 εκλογικές περιφέρειες, με τις υψηλότερες επιδόσεις να καταγράφονται στον Βόρειο Τομέα Αθηνών, στη Χίο, στην Ανατολική Αττική, την Καρδίτσα και την Α’ Πειραιώς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, που δεν προηγείται σε καμία περιφέρεια, καταγράφει τα υψηλότερα ποσοστά του στην Άρτα με 22,71%, (αλλά με -12,07% σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές) και ακολουθούν η Κεφαλλονιά (20,46%), η Κέρκυρα (19,22%), ο Δυτικός Τομέας Αθηνών (18,86%) η Αχαΐα (18,45%) και η Β’ Πειραιώς (18,30%).
Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε την πρώτη θέση στο Λασίθι με 29,41% και στο Ηράκλειο με 26,63%, ενώ υψηλά ποσοστά έλαβε και στο Ρέθυμνο με 25,28% και στην Ηλεία με 22,91%.
Η Ελληνική Λύση κατέλαβε τη δεύτερη θέση σε έξι εκλογικές περιφέρειες και έλαβε ποσοστά από 18,48% έως 15, 61%. Πρόκειται για τις εκλογικές περιφέρειες Ημαθίας, Πέλλας, Κιλκίς, Β’ Θεσσαλονίκης, Σερρών και Δράμας.
Το ΚΚΕ έλαβε τα υψηλότερα ποσοστά του και κατέλαβε τη δεύτερη θέση σε τρία παραδοσιακά εκλογικά «κάστρα» του, συγκεκριμένα σε Σάμο (20,39%), Ζάκυνθο (17,87%) και Λέσβο (15,58%). Η ΝΙΚΗ έλαβε το υψηλότερο ποσοστό της στην Πιερία με 10,48%, η Πλεύση Ελευθερίας στη Β’ Πειραιώς με 4,56% και η Φωνή Λογικής στον Εβρο με ποσοστό 6,40%.